حمید رضا عراقی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران روز گذشته در یک نشست خبری از پایان یافتن صادرات گاز رایگان ایران به ترکیه و تسویه کامل بدهی گازی به این کشور خبر داد و گفت: از این به بعد صادارت گاز به ترکیه به روال معمول انجام خواهد شد و پول آن دریافت خواهد شد
یک سال پیش ایران تأیید کرده بود که پذیرفته براساس حکم دیوان داوری درباره اختلاف تهران و آنکارا بر سر قیمت گاز صادراتی به ترکیه، یک میلیارد و 900 میلیون دلار غرامت بپردازد.
مدتی بعد اعلام شد که این بدهی به جای پول نقد به صورت صادرات گاز رایگان پرداخت خواهد شد.
منشأ اختلاف ایران و ترکیه بر سر قیمت‌گذاری گاز مایع به قراردادی برمی‌گشت که در سال 1996 میلادی و در زمان نخست‌وزیری نجم‌الدین اربکان در ترکیه بین دو کشور امضا شده بود.
بر اساس این قرارداد 25 ساله، ایران سالانه 10 میلیارد متر مکعب گاز به ترکیه صادر می‌کند که بهای آن در هر هزار متر مکعب آن 507 دلار تعیین شده بود.
ترکیه در ژانویه 2012 به دیوان داوری بین‌المللی – که به اتاق بازرگانی بین‌المللی وابسته است – شکایت کرد که از جمله موارد این شکایت “بالا بودن” قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه در مقایسه با کشورهای دیگر بود.
در نهایت دیوان داوری بین‌المللی با کاهش 13/3 درصدی قیمت گاز موافقت کرد.
در حال حاضر، ترکیه حدود 16 درصد گاز طبیعی مصرفی‌اش را از ایران وارد می‌کند و صادرات ایران به ترکیه، حدود 90 درصد حجم صادرات گاز ایران را تشکیل می‌دهد.
عراقی اعلام کرده که براساس برنامه ششم توسعه، شرکت ملی گاز باید روزانه 200 میلیون متر مکعب گاز صادر کنند.
او به صادرات فعلی به ترکیه و مناطقی در عراق اشاره کرد و گفت امکان محقق شدن برنامه ششم وجود دارد اما هشدار داد که “اگر با روند کنونی مصرف گاز در داخل پیش برویم، شاید در آینده باز هم نتوانیم نقشی در افزایش توان صادرات گاز داشته باشیم”.
